آیا جهان پسا كرونا با جهان پیش از آن متفاوت خواهد بود؟
روزهای زجرآور و كشداری را گذراندیم و همچنان هم میگذرانیم. از همان ایام پایانی سالِ پرحادثۀ ١٣٩٨ كه شروعش با سیل بود و پایانش با حوادث تلخی رقم خورد و آخرینش هم ورود میهمانی ناخوانده و مزاحم به نام كرونا، روزهایمان و روزگارمان سخت و سختتر شد، سختیهایی كه گاهی نفسمان را میگیرد.
سوم اسفندماه، درست یك روز بعد از انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، شیوع بیماری كرونا رسماً اعلام شد اما شواهد و قراین حاكی از آن است كه ویروس كرونا از ٢٤ بهمنماه وارد ...
بهار اومد که من شیــدا بگردم
چو ماهی در دل دریا بگردم
پلنگ در کوه و آهو در بیابون
همه خفتند و من تنها بگردم
از ترانههای محلی کرمونی
میدانم بهار فصل رُستن است که دشت و دمن نفسی تازه میکنند و باغ و بوستان غرق شکوفههای رنگارنگ و گلهای زیبا هستند و دوران شادی و سرور است که گفتهاند تن مپوشانید از باد بهار. ولی در این گوشه دورافتاده دنیا که من هم از تماشای اینهمه زیبایی و سرسبزی بهار برخوردارم، خدا میداند دلم در هوای کرمان یا به قول من زمرد کویر است با همه حرفهایی که درباره کرمان ما گفته و ...
با شیوع ویروس کرونا میزان استفاده از رسانههای اجتماعی بهشدت افزایش یافته است. در خانه ماندن، جستجوی اطلاعات و اخبار مرتبط با بیماری کووید-۱۹، آموزش مجازی دانشگاهها و مدارس، پدیده دورکاری و نیاز به سرگرمی و بسیاری از عوامل دیگر در چند ماه اخیر، شاید ما را قدری خانهنشین کرده باشد اما تقریباً در حال قدم زدن در کوچه، خیابان و بزرگراههای دنیای شبکههای اجتماعی هستیم.
استرس و ترس از ابتلا به بیماری و به دنبال راهکارهای پیشگیری از بیماری ما را به دریای اطلاعات رسانهها میبرد و گاه دقیقاً نمیدانیم و نمیتوانیم اطلاعات صحیح را گزینش کنیم.
در این شرایط تلفیق ...
حسین غیاثی را سالهاست که میشناسم. سالهای دورتر بهعنوان یک شاعر جوانِ کاربلد و قابل احترام و البته دوستی نهچندان نزدیک. گاهی در شبهای شعر و جشنوارهها هم را میدیدیم. آخرین دفعه تا آنجا که حافظهام یاری میکند در یک جشنواره در کرمان و مربوط به بیش از یک دهه قبل است؛ اما پس از آن بهواسطه شنیدن ترانههایش بیش از پیش نسبت به او احساس نزدیکی و دوستی میکنم. او متولد سال ۱۳۶۱ در شهر راور است و تحصیلاتش را تا دبیرستان در همان شهر ادامه داد.
کارشناسی را در رشته مهندسی نساجی و کارشناسی ارشد و دکتری را ...
به دوردستهای فرهنگ و تمدن ایران که نگاه میکنیم، همزادهایی را مییابیم که یا از بطن تمدن خودمان زاده شدهاند، یا نتیجۀ پیوند با دیگر فرهنگها و تمدنهای کهن بودهاند؛ چراکه به قول «هرستفلد» ایران مرکز تمدنهای باستان بوده است. پس دور از باور نیست که در کنار داشتههای خود، دستاوردهای فرهنگی و هنری تمدنهای باستانیِ شرق و غرب را ستانده و پروانده باشد. به گفته «دکتر محمود مدبری» یکی از هنرهای بزرگِ ایرانیان در طول تاریخ، اقتباسگری بوده است. این داد و ستدها بهویژه در قلمرو عناصر فرهنگی مهمی، چون زبان، خط و به دنبال آن ادبیات، رخ داده ...
خردهشیشهها و آجرسفالهای کفِ سوله را جمع و جارو کرده بودیم. حسین رفته بود توپ را سنگباد کند. خاک بلندشده حاصل از جارو نشسته بود روی موها و روی مژههایمان و مثل گورکن شده بودیم. چند حلب آب آوردیم پاشیدیم روی زمین سیمانیِ کف سوله که خاک بخوابد. حسین آمد. با موتور و توپ سنگباد شدهای که توی گرمکنش کرده بود.
حسین که رسید، لباسها را عوض کردیم؛ شورت و ساقبند و کتانی. بندِ شورت ورزشیام را داشتم محکم میکردم که گوشیام زنگ خورد. چه چیزی باعث شد که بیخیال نشوم و بچسبم به فوتبال را نمیدانم. زیپ ساک ورزشیام ...
چندی پیش، یکی از همکارانم با حسرت و امیدِ توأمان گفت: «یعنی میشود دومرتبه به شرایط عادی برگردیم؟! میشود هرچه زودتر این بحران تمام شود؟!» همان لحظه بود که پیش خودم پرسیدم: «مگر زمانی هم بوده که ما در بحران نبوده باشیم؛ در بحران زاده نشده و در بحران نزیسته باشیم؛ در هوای بحرانی نفس نکشیده باشیم و... در بحران عشق نورزیده باشیم؛ اصلاً مگر زمانی هم بوده که ما در بحران نمرده باشیم؟» تا جایی که حافظۀ تاریخی به یاد میآورد، مردمان (همهجای دنیا و بهویژه این بخش از جهان) همواره در آشوب زیستهاند و به آن خو گرفتهاند. ...
واکاوی نقش و کارکردهای چندگانۀ موسیقی در ارتباط با بیان سینماتیک
گفتوگو با: «پیروز ارجمند» اتنوموزیکولوژیست، آهنگساز و مدرس دانشگاه
موسیقی فیلم، چه ویژگیها و شاخصههایی دارد؟ از چه زمانی موسیقی دراماتیک و موسیقی فیلم، شکل گرفت و سیر تحول آن چگونه بود؟ تعامل فیلمساز (کارگردان) با آهنگساز به چه شکل است؟ آهنگساز فیلم، کار خود را از کدام مرحلۀ پروژه آغاز مینماید؟ موسیقی در سینما، کدام نیاز دراماتیک و زیباییشناسی فیلم را پاسخ میدهد؟ یک فیلمساز چگونه میتواند ذهنیت شنیداری خود را برای ادراک موسیقی تقویت نماید؟ مجموع این پرسشها و پرسشهایی دیگر، مرا بر آن داشت تا در این رابطه، ...
رؤیای نوشتن دربارۀ فیلمهای آرونوفسکی از اواخر دوران دانشجویی در سرم بود. سلوک و عرفان فیلمهایش نظرم را جلب کرده بود. او شاعر خاکستری سینما است. در اکثر آثار او، به ما راه روشنایی و تاریکی در سلوک نشان داده میشود. چراکه اگر عرفا راه را خطا روند دچار تیرهروزی شده، از مرتبۀ قبل از سلوک خود نیز پایینتر میروند و جهان مادی و معنوی خویش را به ورطۀ نابودی میکشانند. دیدن فیلمهای آرونوفسکی برای من تداعیکنندۀ این شعر زندهیاد مهدی اخوان ثالث است:
...
سه ره پیدا است.
نوشته بر سر هریک بهسنگ اندر،
حدیثی کهش نمیخوانی بر آن دیگر
نخستین: راه نوش و ...
بعد از حادثه بسیار تلخ و ناگوار زلزله بم استاد شجریان تصمیم به برگزاری کنسرتی گرفتند که عواید این کنسرت را برای بازسازی اختصاص بدهند. این کنسرت که با حضور استاد علیزاده، جناب آقای کیهان کلهر و آقای همایون شجریان همراهی شد با استقبال بسیار گستردهای صورت گرفت، استاد شجریان اعلام کرند این عواید به بازسازی در حوزهای اختصاص پیدا خواهد کرد تمایل مردم هم در آن جهت باشد. این هسته اولیه بهناچار تصمیم گرفت که ساز و کاری را پیشبینی کند که این کمکها را هم بتواند دریافت کند. در بازهای بعد از اینکه این کمکها جمعآوری شد استاد ...
طرح این پروژه با نگاهی به معماری زمینه گرا ساماندهی شده و بر این اساس برنامه فضایی، شرایط سایت و ضوابط اقلیمی منطقه در طرح معماری لحاظ و در راستای تأثیرگذاری و ارتباط دوسویه زمینههای فرهنگی-اجتماعی با پروژه باغ هنر بم سازماندهی گردیده است. جدای از کارکردهای ماهیتی مجموعه؛ عناصر فرمی معماری ایرانی نظیر حیاط مرکزی، گودال باغچه؛ گستردگی ساختمان در سطح، حداقل بازشو در نمای خارجی بابت ملاحظات اقلیمی و خط آسمان ممتد در طرح پروژه لحاظ شده است.
با عنایت به نیاز منطقه به جهت احداث مجموعهای برای کلیه رشتههای هنری، انعطاف و استقلال از مؤلفههای اصلی توزیع عملکردی ...
گفتوگو با دکتر عباس اسماعیلی، رییس وقت شورای اسلامی شهر بم در مورد روند ساخت و تکمیل پروژه باغ هنر
پروژه احداث باغ هنر بم یکی از اتفاقات مهم و قابلتقدیر بعد از واقعه اسفبار بم بود که توسط استاد محمدرضا شجریان و گروهی از هنرمندان موسیقی مطرح شد و قرار بود بهعنوان یکی از مراکز اصلی تعلیم و تربیت هنرجویان موسیقی کشور و پاتوقی پویا و کارگشا برای دورهم آیی بزرگان موسیقی کشور در جهت ارتقاء سطح علمی و عملی هنرآموزان شروع به فعالیت کند. دو نکته در اهمیت این مجموعه قابل ذکر است. یکی تاریخ کهن بم که ...
بر سر فـــــــرهنگ و هـــــویت خود قمار نکنیم
گفتوگو با مسعود نکویی آهنگساز و سرپرست گروه مهروطن
وقتی تصمیم میگیری از ابزار موسیقی و نمایش برای یادآوری و حفظ هویتات استفاده کنی و البته آگاه هستی که این هویت لطمه نبیند، یاد گروه مهروطن میافتی که حتی کارآواها و کاررفتارها را هم روی صحنههای موسیقی و نمایش ملی و بینالمللی برده و تا امروز آنها را در قالب بیست کتاب و دوازده آلبوم موسیقی به دنیا معرفی کرده است. این مستندات اگر قدرشناسی شود، میتواند پیام نوآورانه نسلهای گذشته را به نسل آینده برساند. با مسعود نکویی آهنگساز و سرپرست گروه مهر ...
«تئاتر دو بار زاده شد و هر دو بار از موسیقی.»
(ولادیمیر استانیفسکی)
تئاتر از همان ابتدای پیدایش در یونان باستان با موسیقی همراهی میشد. در طول تاریخ، موسیقی و تئاتر همیشه با هم بودهاند و از این رو میتوان مدعی شد که موسیقی زبان دوم تئاتر است و جایگاه و کارکرد ویژهای در این هنر دارد. بدون شک موسیقی یکی از عناصر اصلی و بنیادین هنر تئاتر است که نه فقط شریک جنبه احساسی و عاطفی متن و اجراست، بلکه در کنار آن سرشار از تفکر و تحلیل است. دو نوع نمایش که موسیقی از ارکان اصلی آنها به شمار میآید؛ ...
گفتوگو با: محمد میرزایی خوشنویس و مدرس آواز ایرانی
محمد میرزایی، متولد ۱۳۳۹ در خیابان مولوی کرمان است. پیش از دبستان، حس میکند صدای خوبی دارد، به آواز رو میآورد و با تشویق دیگران، این راه را ادامه میدهد. با رفتن به مدرسه شروع به نوشتن میکند و از همین دوران است که به هنر خوشنویسی نیز علاقهمند میشود. به گفتۀ خودش از دوران کودکی این دو هنر، به شکل موازی دلمشغولی او بودند. او مسیر یادگیری خوشنویسی را، نزد استاد عبدالله فرادی تا اخذ مدرک فوق ممتاز دنبال کرد؛ اما خودش میگوید که تا جایی که خودش دلش میخواسته، در ...
استاد تأکید ویژهای بر دفاع از حقوق هنرمندان موسیقی دارند
«عطا نویدی» متولد ۱۳۶۱ در تهران، پژوهشگر و منتقد موسیقی، عضو کانون پژوهشگران خانۀ موسیقی ایران و مسئول روابط عمومی خانۀ موسیقی است و از علاقمندانِ عاشق استاد شجریان. او در دورانی که استاد، ریاست شورای عالی خانۀ موسیقی را به عهده داشتند، عکسهای فراوانی از ایشان و دیگر بزرگان موسیقی کشور که اینک در قید حیات نیستند، ازجمله همایون خرم، مصطفیکمال پورتراب، هوشنگ ظریف و حسین دهلوی گرفته است. نویدی، دیدار و مراودات زیادی هم بهواسطۀ جلسات خانۀ موسیقی با استاد شجریان داشته که موجب شناخت بیشتر او از خلقیات ...
محمدرضا شجریان اول مهرماه ۱۳۱۹ در مشهد متولد شد. ۵ ساله بود که در خلوت کودکانهاش آواز میخواند، ۱۵ بهمن ۱۳۲۶ به کلاس اول رفت و یک سال بعد به آموزش تلاوت قرآنکریم نزد پدر پرداخت. در ۹ سالگی تلاوت قرآن را آغاز کرد و یک سال بعد این کار را در ملاقاتها و اجتماعات سیاسی آن سالها ادامه داد.
در سال ۱۳۳۱ برای نخستین بار، صدای محمدرضا شجریان از رادیو خراسان پخش شد. سال ۱۳۳۲ محمدرضا شجریان، عنوان شاگرد ممتاز را در بین دانش آموزان مشهدی از آن خود کرد و سپس در دبیرستان شاهرضا تحصیلات خود را ...
در گفتوگو با دکتر جمشید روستا دانشیار گروه تاریخ دانشگاه باهنر کرمان
دکتر جمشید روستا؛ عضو هیئتعلمی و دانشیارِ گروه تاریخ دانشگاه شهید باهنر کرمان، گرچه متولّد کرمان نیست و تا سال ۱۳۸۷ هم گذارش به این دیار نیفتاده بود، اما اکنون به دلیل تعلقخاطر خاص او به این دیار و در این راستا، تحقیقات و تألیفات ارزشمندی که در عرصه تاریخ و فرهنگ این دیار داشته است، میتوان با افتخار او را یک کرمانی محسوب نمود.
جمشید روستا از همان دورۀ تحصیل در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در شیراز و بین دانشجویان رشتۀ تاریخ بهواسطۀ تیزهوشی و سختکوشی، خیلی ...
میپندارم دو چیز همواره، چنان با دل و درون انسان پیوند خورده است که انگاری هیچوقت از او جدا نبوده است و حتی در روزگاران بسیار دیر که هنوز انسان دربند چگونگی به دست آوردن خورد و خواب خویش بوده، بازهم با آن زیسته است. نخست موسیقی که جدا از انسان، در پارهای جان داران دیگر نیز اثرگذاراست که مایۀ لذت و آرامش در آنها میشود و بسیاری پرندگان خود آواز خوانند و برپاکنندۀ موسیقی زیبای برخاسته از سرشت وجودی آنها، یا آرامش و یکجا گرد آمدن گوسفندان در هنگام نوازش نی چوپانی. تا آنجا که در میان عربها، شیوهای ...
گره سیزده از زندگیت باز شود.
نغمۀ عشق به آهنگ دلت ساز شود.
رفقاتون گل به سر
خوشیهاتون سربهسر
این بهار و صد بهار،
با گل آغاز شود.
با کمی دقت میتوان گفت که «سیزده به در» برای ایرانیان در بیشتر جاهای این فلات گسترده پس از جشن نوروز که در نخستین روز سال نو و در بهترین هنگام هر سال، یعنی آغاز بهار برگزار میشود و برای زردشتیان ایران و جهان، پس از جشن نوروز جمشیدی و جشن روز ششم فروردین که زادروز زایش اشو زردشت است، امروزه مهمترین و پرشورترین و همگانیترین آیین از آیینهای نوروزی است.
که از صبح سیزدهم فروردین با شور و ...
گزارش سرمشق از تاثیر موسیقی در جامعه
شما وقتی میخواهید موسیقی گوش کنید، چه ملاکهایی دارید و به چه سبکی و در چه زمان و مکانی به موسیقی گوش میدهید؟ موسیقی چه تأثیری بر ذهن و شرایط روحی شما میگذارد؟ فکر میکنید، آیا موسیقی تأثیری بر شرایط عمومی جامعه از لحاظ روحی و روانی میگذارد؟ آیا آنچنان که باید و شاید در کشورمان به موسیقی پرداخته میشود و شأن و جایگاه آن حفظ شده است؟
شما چه پاسخی برای این سؤالها دارید، اگر این گزارش را بخوانید، نظرات آدمهای مختلف به این سؤالها را میبینید که خالی از لطف نیست. این ...
تولید محتوای مجازی وظیفۀ مدرس نیست یک تیم میخواهد
گفتوگو با مهرانگیز علینژاد؛ دکترای آموزش از دور
شیوع کرونا شیوههای آموزشی را دچار تغییر و دگردیسی کرد و معلمان و اساتید، دانشآموزان و دانشجویان را با چالشهای آموزش از دور یا مجازی درگیر کرد. آماده نبودن کادر آموزشی و نداشتن دانش و مهارت کافی برای آموزش مجازی یکی از بزرگترین دغدغهها و مسائل این روزهای جامعۀ ماست؛ علاوه بر آماده نبودن کادر آموزشی و مخاطبان آن، زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری مورد نیاز برای آموزش مجازی نیز مهیا نبود و همین مسئله موجب نارضایتیهای گستردهای شد؛ قطع شدن اینترنت در حین کلاسهای ...
با ادامۀ بحران کرونا ارتقای کیفیت و امکانات آموزش مجازی ضروری است
با آمدن کرونا، یکی از مسائلی که بخش قابلتوجهی از جامعه را درگیر خود کرد، الزام یکبارۀ معلمان، دانشآموزان، اساتید و دانشجویان به استفاده از آموزش مجازی بود؛ درحالیکه نه زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری لازم برای آموزش مجازی در سراسر کشور فراهم بود و نه افراد آموزش خاصی در رابطه با نحوۀ تولید محتوا برای آموزش مجازی و بایدها و نبایدهای این شیوۀ آموزش دیده بودند. یکی از انتقاداتی که این روزها همواره مطرح بوده و هنوز هم چارهاندیشی اساسی برایش نشده، محروم بودن تعدادی از دانشآموزان و ...
کار به هِشکی نِدارم ولی بیخود نِبود از قِدیم میگفتن ((پیشونی کُ جُ می نِشونی)). حکایت ما بود که بعد از یه چَندی وَشِمون یه خواستگاری پیدا شد. اونم چی، به واسطه خاله اقدس که هرجا مینِشِست یه پارهای بیخود و بیجهت اَشَم تعریف میکِرد. بالاخره مَم شِب گفتگو رسید و یه ایلی اومَِدن و پِسرو عزیز دردونهشونه اُوورده بودَن. چِشمتون روز بد نِبینه یارو لخاتو سیا چِش کُتویی که میگفتی همی الانه اَ تو کوره زِغالا بِدر اومِده.
موهاشم که عین تاج خروسی سیخسیخو و بورشون کِرده بود. حالو اگر بچه سالی بود هِشطو نبود. ولی یارو ذاتی خجالت اَ ...
ویروس کرونا باعث تغییراتی شد که هر کشوری برای مبارزه با آن به دنبال راه و چارۀ تازهای میگردد. تاریخ کشور ما به دو بخش مهم تقسیم شد. در همین راستا تاریخ پیش از کرونا و تاریخ بعد از کرونا. اگرچه فرهنگ عام کرونا در همه جهان یکسان بود اما فرهنگ خاص کرونا در هر کشوری فرق میکرد. از آن سال دروغ هم در بودجه دولتها گنجانده شد. بیماری وسواس رواج یافت. روشنفکران با ریش و سبیل میکوشیدند فرهنگ کرونا را تغییر دهند و اعتقاد داشتند تاریخ ایران شامل قبل دوران کرونا و بعد از کرونا تقسیم نمیشود و ما ...
دُشتم دُشتم حساب نیس، دارم دارم حسابه!
این زبانزد کرمانی که در برخی از مناطق استان بهصورت: «دُشتم دُشتم قبول نیس، دارم دارم قبوله!» به کار میرود، در واقع نوع طعنه و گواژه است که صریح و بیپرده و بدون استفاده از هرگونه رمز و نمادی بیان میشود.
از این زبانزد در پاسخ به فخر فروختنهای افرادی استفاده میشود که وجودشان خالی از هرگونه فضیلتی است. ولی خود را به کفن پوسیدهی اجداد و نیاکانی که روزگاری قدرتمند، دانشمند یا ثروتمند بودهاند، میدوزند و پیوسته از گذشتهای – که هیچکس از مردم روزگار ما شاهد آن نبوده است – لذت میبرند و ...
نگاهی به كتاب «دختری كه از زندان داعش گریخت» شرح زندگی، اسارت و فرار «فریده خلف» از زندان داعش
در شرایط اضطرار و اجبار به خانهنشینی تنها راه نجات از فضای یأس آلود و پراضطراب خواندن كتاب، دیدن فیلم و گوش كردن موسیقی تنها راه نجات بود.
این داستان من است...
كتاب روایت عجیب و شرحی دردناك از زندگی دختر جوان ایزدی است كه تا پیش از اسارت، با خانواده خود زندگی خوب و شیرینی دارد و علیرغم وحشتی كه همیشه بر زندگیشان سایه انداخته روزهای خوشی را در خانهای بزرگ و زیبا میگذراند:
«باغ بسیار زیبایی با درختان توت، بادام و ...
«شب پرستاره»، شاهکار نقاش پُست امپرسیونیسم هلندی، ونسان ونگوگ، در ۱۸۸۹ با ابعاد ۹۲ * ۷۳ و در تکنیک رنگ روغن خلق شد. او این اثر را یک سال قبل از مرگش، در آسایشگاه روانی، در حالی که اجازه نداشت از ساختمان خارج شود، از پشت پنجره اتاقش قبل از طلوع آفتاب کشید که اکنون در موزه هنر مدرن نیویورک نگهداری میشود. در نگاه اول آسمانی مواج با ستارگانی پر نور و ابرهای چرخان و هلال درخشان ماه بر فراز دهکدهای کوهستانی و یک درخت سرو در پلان جلو دیده میشود که عناصر با اغراق تبدیل به ابزار بیان و ...
لایههای پنهان را ببین بعد قضاوت کن!
در جایی به طور اتفاقی مطلبی خواندم در مورد فیلم دوازده مرد خشمگین. این نوشته ساده و گویا بود: «سرنوشتی در دست دوازده نفر. آینده که ساخته میشود یا به نیستی میرود. حقیقت از پس لایههای پنهان بیرون میآید اگر چشمها درست ببیند. چه سرنوشتهایی که از تصمیمی اشتباه تباه شده و دود و نیست. کاش درست فکر میشد، درست دیده میشد و درست قضاوت میشد.»
همین جملات کوتاه انگیزه دیدن فیلمی شد از سیدنی لومت محصول سال ۱۹۵۷. فیلمی معروف که نه یک بار که به مانند یک داروی یادآوری کننده برای درست دیدن ...